Zgodnie z Ustawą z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu funkcjonariusze AW wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w granicach powierzonych im zadań, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 24 funkcjonariusze AW, wykonując czynności, o których mowa w art. 22, mają prawo:

1. żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielania nieodpłatnie tej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa;
2. zwracania się o niezbędną pomoc do innych, niż wymienieni w pkt 1, przedsiębiorców, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

Szef Agencji Wywiadu

Na podstawie art. 3 ust. 2 Ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu Szef Agencji Wywiadu podlega bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.

Koordynator i jego kompetencje

Rozporządzeniem z dnia 18 listopada 2019 r. (Dz.U. poz. 2273) Prezes Rady Ministrów upoważnił Ministra – Członka Rady Ministrów – Koordynatora Służb Specjalnych do wykonywania zadań wyznaczonych przez Prezesa Rady Ministrów w zakresie kontroli i koordynacji działalności służb specjalnych (Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego). Nadzór nad Służbą Wywiadu Wojskowego i Służbą Kontrwywiadu Wojskowego sprawuje Minister Obrony Narodowej.

Kolegium

Minister – Członek Rady Ministrów – Koordynator Służb Specjalnych wchodzi w skład Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, które działa przy Radzie Ministrów i któremu przewodniczy Prezes Rady Ministrów. Jest to organ opiniodawczo-doradczy w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego i Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz działań podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa państwa przez Policję, Straż Graniczną, Żandarmerię Wojskową, Służbę Więzienną, Służbę Ochrony Państwa, Służbę Celno-Skarbową, urzędy skarbowe, izby skarbowe, organy kontroli skarbowej, organy informacji finansowej oraz służby rozpoznania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. W skład Kolegium wchodzą również sekretarz oraz członkowie: minister właściwy do spraw wewnętrznych, minister właściwy do spraw zagranicznych, minister obrony narodowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych oraz szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego. W posiedzeniach Kolegium uczestniczą także: szef ABW, szef AW, szef CBA, szef SKW, szef SWW i przewodniczący sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.

Kompetencje Kolegium do Spraw Służb Specjalnych

W odniesieniu do Agencji Wywiadu i jej Szefa, do zadań Kolegium należy formułowanie ocen lub wyrażanie opinii w sprawach:

• powoływania i odwoływania Szefa Agencji Wywiadu;
• kierunków i planów działania AW;
• szczegółowych projektów budżetu Agencji Wywiadu, przed rozpatrzeniem ich przez Radę Ministrów;
• wykonywania przez AW powierzonych jej zadań zgodnie z kierunkami i planami jej działania;
• rocznych sprawozdań przedstawianych przez Szefa Agencji Wywiadu z działalności podległej mu Agencji;
• koordynowania działalności Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, a także Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Służby Ochrony Państwa, organów celnych, urzędów skarbowych, izb skarbowych, organów kontroli skarbowej, organów informacji finansowej i służb rozpoznania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich współdziałania w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa państwa;
• współpracy organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego, instytucji państwowych oraz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej z Agencją Wywiadu;
• współdziałania AW z właściwymi organami i służbami innych państw;
• organizacji wymiany między organami administracji rządowej informacji istotnych dla bezpieczeństwa zewnętrznego i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej.

Komisja do Spraw Służb Specjalnych (KSS)

W zakres działań Komisji wchodzi opiniowanie projektów ustaw, rozporządzeń, zarządzeń oraz innych aktów normatywnych dotyczących służb specjalnych, w tym regulujących ich działalność, opiniowanie kierunków działań i rozpatrywanie corocznych sprawozdań szefów służb specjalnych, opiniowanie projektu budżetu w zakresie dotyczącym służb specjalnych, rozpatrywanie corocznego sprawozdania z jego wykonania oraz innych informacji finansowych służb specjalnych, opiniowanie wniosków w sprawie powołania poszczególnych osób na stanowiska szefów służb specjalnych i ich zastępców oraz ich odwołania, zapoznawanie się z informacjami służb specjalnych o szczególnie istotnych wydarzeniach związanych z ich działalnością, w tym dotyczących podejrzeń występowania nieprawidłowości w działalności służb specjalnych oraz podejrzeń naruszenia prawa przez te służby, poprzez dostęp i wgląd do informacji, dokumentów i materiałów uzyskanych w wyniku wykonania zadań ustawowych, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz ustaw regulujących działalność służb specjalnych; ocena współdziałania służb specjalnych z innymi organami, służbami i instytucjami uprawnionymi do wykonywania czynności operacyjno-
-rozpoznawczych w zakresie podejmowanych przez nie działań dla ochrony bezpieczeństwa państwa, ocena współdziałania służb specjalnych z Siłami Zbrojnymi RP, organami administracji rządowej, organami ścigania i innymi instytucjami państwowymi oraz organami jednostek samorządu terytorialnego, właściwymi organami i służbami specjalnymi innych państw, ocena ochrony informacji niejawnych oraz badanie skarg dotyczących działalności służb specjalnych.

Załącznik do uchwały Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu RP

(tekst jednolity M.P. z 2022 r. poz. 990, 1092, 1204)

Podstawowe akty prawne 

1. Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu  (Dz. U. z 2022 r. poz. 557)
2. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych  (Dz. U. z 2019 r., poz. 742, z 2022 r. poz. 655, 1933)

Pozostałe akty prawne

1. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra - Członka Rady Ministrów Mariusza Kamińskiego - Koordynatora Służb Specjalnych (Dz. U. poz. 2273)
2. Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. z 2022 r., poz. 1416, 1700, 1933).
3. Ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2632)
4. Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą (Dz. U. z 2022 r., poz. 1032)
5. Ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego i Centralnego Biura Antykorupcyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2349)
6. Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2022 r., poz. 1626, 2476)
7. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie wzoru legitymacji służbowej i innych dokumentów funkcjonariuszy Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2021 r., poz. 209)
8. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 kwietnia 2003 r. w sprawie rozkładu czasu służby funkcjonariuszy Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2021 r., poz. 135)
9. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 marca 2020 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu szkolenia zawodowego funkcjonariuszy Agencji Wywiadu (Dz.U. z 2020 r., poz. 552)